Klassetur til til Polen juni 2023. Del 4, Sachsenhausen.

Sachsenhausen er ein konsentrasjonsleir i byen Oranienburg i delstaten Brandenburg i Tyskland. Leiren ligg  35 km nord for Berlin. Elevane på Orstad skule måtte stå tidleg opp om morgonen tysdag 06.06. Frokosten på Hotel Europa City var klokka 06:30. Det var ikkje alle som hadde stor matlyst så tidleg. Klokka 09:00 var me klar for omvising i KZ Sachsenhausen.

Konsentrasjonsleiren var i drift frå 1936 til 1950. Først vart han dreven av Tyskland sitt nazistiske regime, deretter av den sovjetiske okkupasjonsmakta.

Også her er det innfelt i porten: Arbeit macht frei. Men her er B rett veg. Slik var det ikkje i Auschwitz.

Me var på besøk ein særs varm dag. Sjølv så tidleg om føremiddagen merka me varmen.

Brakke 16. Veldig mange av bygningane var vekke frå den tida leiren var i bruk. Omrisset av brakkane viste kor dei låg og kor mange det var. 

Rommet der fangane hadde måltida sine. Me fekk høyra at det kunne vera så fullt at fangane måtte sitja helst sidelengs og halda den eine armen ut av bordet for å gi sitjeplass til alle.

Golv og bord var reinskurde. Taket vitna om slitasje og elde. Her inne kunne me lett tenkja oss kor forferdeleg det måtte ha vore å bu, eta og sova under slike forhold.

Piggtråden fekk meg til å tenkja på dei gongene me var på Solastranda då eg var jente. Der fekk me alltid beskjed om å passa oss for piggråd gøymt i sanden. Ja, særleg gøymt var det ikkje. Piggtråden stakk opp i kveilar både her og der. For oss som vaks opp på femtitalet, var det ikkje knytta til krigsherjingar og lidingar. Det var berre noko som låg att etter krigen, og me måtte passa oss for ikkje å trå på det. Her i leiren var det blodig alvor å koma nær piggtråden.

Også i denne leiren var elevane lyttande. Dei forsto at det ikkje kunne nytta å tenkja på å ryma frå leiren.

Nokre få bygningar sto att. Her fekk me og forståing av størrelsen på leiren.

Med stort alvor og skrekk fekk me fortalt kva desse polane hadde vore brukt til. Fangane vart bakbundne og kroppane vart hengde opp etter polane.

Minnesmerke over retterstaden.

Me var glade me kunne koma inn portane og så få gå ut og vera frie menneske.